در چند دهه ی اخیر، الگوریتم های فراکاوشی نقش مؤثری در مسائل مختلف مهندسی از جمله بهره برداری بهینه از مخازن داشته اند. به دلیل پیچیدگی مسائل مدیریت منابع آب و در نتیجه نیاز روزافزون به توسعه و رواج روش های مزبور، در پژوهش حاضر با استفاده از روشی مبتنی بر الگوریتم جستجوی موجودات همزیست، به مدل سازی بهره برداری بهینه از سیستم های پیچیده چند مخزنی پرداخته شده است. در گام اول، عملکرد موفقیت آمیز روش با استفاده از تعدادی تابع محک استاندارد ارزیابی شد. پس از آن به منظور بهره برداری ماهانه، از مخازن تنگ معشوره، سازبن و کرخه، واقع در حوزه ی آبخیز کرخه استفاده شد. تخصیص بهینه برای تأمین نیاز آبی چهار منطقه ی کشاورزی، با اولویت تأمین نیاز آبی زیست محیطی برای دوره ی 5 ساله (سال آبی 60-59 تا 64-63) در نظر گرفته شد. نتایج به دست آمده از الگوریتم جستجوی موجودات همزیست، با نتایج به دست آمده از الگوریتم های تکاملی توسعه یافته ی دیگر، ازجمله الگوریتم های ژنتیک و ازدحام ذرات، مقایسه شد. نتایج بررسی ها نشان می دهد که در مقایسه با سیاست های حاصل از اعمال الگوریتم های ژنتیک و ازدحام ذرات، سیاست بهینه شده توسط الگوریتم جستجوی موجودات همزیست با شاخص پایداری 99/99، 11/99، 92/82 و 47/79، عملکرد مناسب تری در بهره برداری بهینه از سیستم های چند مخزنی دارد.

روندیابی سیلاب یکی از الزامات مهم در مطالعات مهندسی رودخانه محسوب می شود. روندیابی هیدرولوژیکی در رودخانه های شریانی و رودخانه های فاقد آمار حوضه میانی متداول است. به این منظور نیاز به تهیه مقاطع عرضی و تعیین شیب ها در کلیه بازه های رودخانه می باشد. روش ماسکینگام می تواند با استفاده از آن ضمن صرفه جویی در زمان و هزینه، اطلاعات مربوط به عمق و دبی جریان سیلابی را در هر زمان مشخص نماید. کاربست روش های فراکاوشی نتایج رضایت بخشی را در این زمینه تاکنون نشان داده است. از این رو در این پژوهش، به ارزیابی کارایی الگوریتم جستجوی موجودات همزیست ((SOS)) در تخمین پارامترهای بهینه مدل غیرخطی ماسکینگام پرداخته شد. به منظور بررسی میزان مطلوبیت یافته های پژوهش، نتایج حاصل از الگوریتم موجودات همزیست ((SOS))، با نتایج سایر روش های فراکاوشی شامل الگوریتم وراثتی (GA)، الگوریتم ازدحام ذرات (PSO)، الگوریتم رقابت استعماری (ICA) مقایسه گردید. در الگوریتم پیشنهادی، روش تابع جریمه غیرمستقیم در مدل برای جلوگیری از منفی شدن خروجی و ذخیره اعمال شده است. الگوریتم مذکور بهینه سراسری یا نزدیک سراسری را بدون در نظر گرفتن مقادیر اولیه پارامترها با همگرایی سریع پیدا می کند. نتایج الگوریتم (SOS) برای دو رودخانه ویلسون و کارده نشان دهنده کمینه سازی مجموع مربعات باقیمانده ها (SSQ) می باشد که برای رودخانه ویلسون با MSE (85/5) و SSQ (78/128) و رودخانه کارده با MSE (505/0) و SSQ (552/4) می باشد و مانند الگوریتم های PSO و ICA عملکرد بهتری نسبت به الگوریتم GA داشته است در نتیجه الگوریتم پیشنهادی می تواند با اطمینان خوبی به منظور برآورد مقادیر بهینه پارامترهای مدل ماسکینگام غیر خطی مورد استفاده قرار گیرد.

در چند دهه اخیر الگوریتم های فراکاوشی نقش موثری در مسائل مختلف مهندسی از جمله بهره برداری بهینه از مخازن داشته اند. به دلیل پیچیدگی مسائل مدیریت منابع آب و در نتیجه نیاز روزافزون به توسعه و رواج روش های مزبور، در پژوهش حاضر اقدام به مدل سازی بهره برداری بهینه از سیستم های پیچیده چند مخزنی با استفاده از روشی مبتنی بر الگوریتم جستجوی موجودات همزیست (Symbiotic Organisms Search) گردید. در گام اول، عملکرد موفقیت آمیز روش با استفاده از تعدادی توابع محک استاندارد ارزیابی شد. سپس الگوریتم جستجوی موجودات همزیست در حل سیستم چهار و ده مخزنه محک مورد استفاده قرار گرفت. نتایج حاصل از الگوریتم جستجوی موجودات همزیست، با الگوریتم های تکاملی توسعه یافته دیگر ازجمله الگوریتم های ژنتیک و ازدحام ذرات مقایسه شد. نتایج نشان داد که در سیستم های چهار و ده مخزنه، بهترین نتایج بدست آمده توسط الگوریتم جستجوی موجودات همزیست به ترتیب برابر 308.8114 و 1190.0227 بوده است. نتایج نشان داد که الگوریتم جستجوی موجودات همزیست در بهره برداری بهینه از سیستم های چند مخزنه از عملکرد مناسب تری برخوردار می باشد.

یکی از مسایل مهم و پیچیده در برنامه ریزی بلندمدت شبکه های توزیع، جایابی بهینه ترانسفورماتورهای توزیع می باشد. در این مقاله مکان یابی بهینه ترانسفورماتورهای توزیع بر اساس یک تابع چند هدف و کامل موردبررسی قرارگرفته است. در روش پیشنهادی، محل، ظرفیت بهینه و حوزه تحت سرویس با به حداقل رساندن هزینه ها (سرمایه گذاری، بهره برداری، قابلیت اطمینان) و بهبود پارامترهای قابلیت اطمینان و کیفیت توان (افت ولتاژ) با توجه به محدودیت های الکتریکی (ساختار شعاعی، افت ولتاژ و ظرفیت های تجهیزات) تعیین می گردد. با توجه به اینکه برنامه ریزی شبکه های توزیع به علت وجود متغیرهای تصمیم گیری متعدد و چندگانه در توابع هدف، دارای پیچیدگی خاصی می باشد. در این مقاله برای حل مسیله برنامه ریزی بلندمدت شبکه های توزیع، از الگوریتم جستجوی موجودات همزیست ((SOS)) به عنوان یک الگوریتم بهینه سازی اکتشافی جدید توسعه یافته استفاده گردید. به منظور ارزیابی عملکرد الگوریتم پیشنهادی، روش پیشنهادی بر روی یک شبکه نمونه آزمایش شده است. مقایسه نتایج الگوریتم پیشنهادی با نتایج مطالعات با الگوریتم های ژنتیک (GA)، بهینه سازی مبتنی بر جغرافیایی زیستی (BBO) و الگوریتم رقابت استعماری (ICA)، به خوبی کارایی و مزیت الگوریتم پیشنهادی نسبت به سایر الگوریتم ها را نشان می دهد.

در این مطالعه، به بررسی و مقایسه عملکرد الگوریتم جستجوی موجودات همزیست و ممتیک جستجوی موجودات همزیست در بدست آوردن مرزکارا مدل میانگین نیم واریانس مقید پرداخته می شود. و همچنین سه روش AR خطی شبکه عصبی و سیستم فازی عصبی در بدست آوردن بازده مورد انتظار، مورد مقایسه قرار می گیرند. در این مطالعه از 23 سهم فعال تر بازار استفاده می شود که بازده آنها از تاریخ 01/04/93 تا 01/12/95 مورد استفاده قرار گرفته است. نتایج نشان می دهد که الگوریتم ممتیک جستجوی موجودات همزیست برخلاف استفاده از زمان بیشتر، توانسته عملکرد بهتری را به نمایش بگذارد و همچنین، مقایسه روش های پیش بینی بازده مورد انتظار نشان می دهد که سیستم فازی عصبی توانسته با خطای کمتری بازده مورد انتظار را پیش بینی نماید. در نهایت، با مقایسه مرزکارای پیش بینی شده و مرزکارای واقعی، به این نتیجه می رسیم که مدل پیش بینی مورد نظر در ریسک های کمتر پیش بینی بهتری انجام داده است که در آن ناحیه می توان با اطمینان بیشتری نسبت به تخصیص دارایی ها اقدام نمود.

یکی از رویکردهای بهینه یابی که در علوم مختلف مورد استفاده قرار می گیرد الگوریتم های فراکاوشی می باشد. در این پژوهش، با استفاده از الگوریتم فراکاوشی جدید جستجوی موجودات همزیست ((SOS)) مدلی برای انتخاب بهینه پرتفوی معرفی گردیده و سپس نتایج بدست آمده از آن با نتایج بدست آمده از الگوریتم های قدیمی تر ژنتیک (GA) و ازدحام ذرات (PSO) مقایسه گردیده است. بدین منظور با استفاده از اطلاعات ده ماهه بازده 50 شرکت برتر بورس، پرتفوی بهینه با توجه به هدف حداکثر سازی سود و حداقل سازی ریسک به وسیله الگوریتم های مذکور برآورد و با یکدیگر مقایسه گردیده است. نتایج به دست آمده از اجرای الگوریتم ها حاکی از آن است که علیرغم توانایی بالای الگوریتم های مورد بررسی در بهینه سازی سبد سهام، الگوریتم (SOS) در مقایسه با سایر الگوریتم های مورد بررسی توانایی بالاتری در بهینه سازی سبد سهام دارد.

استفاده از الگوریتم های فرا ابتکاری در علوم مختلف به طور روز افزون در حال گسترش است. کاربرد آن ها در شناخت و مدل سازی پدیده های طبیعی نظیر سیل و خشکسالی به لحاظ طبیعت و مکانیسم پیچیده و تعامل غیر خطی عوامل موثر بر آن نمونه ای از توانایی و پتانسیل این الگوریتم ها در هیدرولوژی می باشد. در این مقاله، نخست به معرفی الگوریتم جستجوی موجودات هم زیست پرداخته می شود و در ادامه کاربرد آن در بهینه سازی سامانه های فازی و با هدف یافتن ناحیه اثر ایستگاه های واقع در حاشیه جنوبی دریای خزر مورد بحث قرار می گیرد. این حوضه سالیانه شاهد وقوع سیلاب های مخرب بوده و متعاقبا صدمات جانی و مالی بوده است. یافته های این پژوهش برای برآورد سیلاب حوضه و متعاقبا طراحی سازه های کنترل سیلاب استفاده می شود. تعداد 61 ایستگاه آب سنجی واقع در این منطقه در نظر گرفته شده، مشخصات فیزیکی، اقلیمی و هیدرولوژیک آن ها شامل مساحت، محیط، ارتفاع کمینه، ارتفاع بیشینه، ارتفاع متوسط، شیب متوسط، طول آبراهه اصلی، شیب آبراهه اصلی، طول مستطیل معادل، عرض مستطیل معادل، عامل فرم، ضریب شکل، ضریب گراولیوس، ضریب گردی، ضریب فشردگی و بارش متوسط سالیانه تعیین شده است. طبق نتایج حاصل از آزمون تحلیل مولفه-های اصلی از بین 16 پارامتر مورد بررسی، مساحت، ارتفاع متوسط، ضریب شکل و ضریب گراولیوس حوضه به همراه بارندگی متوسط حوضه به عنوان مهمترین عوامل برای آزمون همگنی هستند. این عوامل به عنوان ورودی سامانه فازی استفاده شد که منجر به تولید نواحی همگن شد. الگوریتم جستجوی موجودات هم زیست برای بهینه سازی این گروه های همگن و طی فرایند های تکراری به کار گرفته شد. در نهایت، عملکرد الگوریتم و صحت و سقم این نتایج به دست آمده با استفاده از آماره ناهمگنی گشتاور خطی ارزیابی شد. بدین ترتیب، تعداد 61 ناحیه اثر که بیانگر نواحی همگن برای هر یک از 61 حوضه مورد مطالعه است، به دست آمد. نتایج این مطالعه بیانگر کارایی روش پیشنهادی در تعیین ناحیه اثر حوزه های آبخیز منطقه دارد. پراکنش جغرافیایی ناحیه اثر ایستگاه ها (ایستگاه های همگن با ایستگاه هدف) نشان می دهد که مجاورت جغرافیایی الزاما دلالت بر همگنی حوضه ها ندارد.

در مطالعه ی حاضر با استفاده از داده های فصل اول سال1369 تا فصل چهارم سال1396 اقتصاد ایران به بررسی تاثیر نااطمینانی اقتصادی بر کارایی سیاست پولی پرداخته شده است. در راستای هدف مطالعه ی حاضر ابتدا به تعیین شاخص نااطمینانی اقتصادی بهینه با استفاده از الگوریتم بهینه یابی جستجوی موجودات همزیست ((SOS)) پرداخته شده است. پس از تعیین شاخص نااطمینانی اقتصادی بهینه، با استفاده از رویکرد خودرگرسیون برداری برهم کنشی (IVAR) به محاسبه ی توابع واکنش تکانه ای (IRFs) متغیرهای تورم و تولید به شوک وارده بر متغیر حجم پول تحت سطوح نااطمینانی بالا و پایین پرداخته شده است. نتایج حاکی از آن است که تحت سطوح نااطمینانی مختلف، واکنش متغیر تولید و تورم به شوک وارد شده بر متغیر حجم پول متفاوت است به طوری که واکنش متغیر تولید تحت سطح نااطمینانی پایین بیشتر از سطح نااطمینانی بالا است و این در حالی است که واکنش متغیر تورم برعکس می باشد، بدین معنا که واکنش این متغیر به شوک وارد شده بر حجم پول تحت سطح نااطمینانی بالا بیشتر از سطح نااطمینانی پایین است.